And in this corner... Ego vs. Altruïsme
Het is wel moeilijk.
Het is soms best moeilijk om je in te leven in de gedachten van de ander. Je moet er al moeite voor doen om mee te beginnen. Er zijn maar weinig mensen die ik ken die zich van nature inleven, en zij hebben mijn bewondering. En daarbij wordt die moeite niet altijd beloond zoals je zou denken.
Als leerkracht heb ik veel gesprekken gevoerd, en daar zaten leerzame momenten tussen waarbij beide partijen aan hun kantje van de tafel hun uiterste best deden om hun standpunt te verdedigen. Dat standpunt was na één keer wel duidelijk dus verder werd het een potje verbaal touwtrekken met als inzet wie er uiteindelijk aan het kortste eind zou trekken. Op zeker moment kwam bij mij de gedachte op dat op deze manier geen van beiden er iets wijzer van werd, en dus het kind niet slimmer.
Daarop heb ik een filosofie voor mijzelf bedacht, noem het een vuistregel. In dergelijke gesprekken ging ik er vanuit dat de andere kant wel degelijk redenen had om er eigen gedachten op na te houden, en dat die dus juist waren. Al was het maar voor de têguhpaghtei. "De ander heeft altijd gelijk." Heb ik mij sindsdien altijd voorgenomen in zulke gesprekken. En ja, als je dichter tot elkaar komt, versta je elkaar beter, die moraal was al duidelijk.
Inleven is nog iets anders dan "voor een ander denken". Voor diegenen die de ervaring hebben, of zullen krijgen, dat ik principieel en moeilijk kan zijn in discussies; meestal is de kern van mijn irritatie daarop terug te voeren. Waarom dan mijn goede voornemen om moeite te steken in het meer denken aan de ander? Ach, het willen worden wat je niet bent is zo'n menselijke eigenschap dat zelfs artificiële levensvormen ermee worden uitgerust.
En niet iedereen deelt zijn gedachten graag. Ja, 'ik heb vandaag heerlijk cupcakes gebreid' staat fier op elk sociaal medium, maar wanneer je 'Ik zou mijn collega het liefst op zijn bek slaan' post, dan gaan anderen daar toch wel dingen over denken. En als je een gedachte uitspreekt die de ander juist niet had, werk je jezelf soms in problemen die je niet met anderen wilt delen. Het is wel moeilijk.
"Je kunt ook nee zeggen." Is een regelmatig gehoord advies. Tja, het is een vorm van egoïsme waarbij je duidelijk bent en anderen ook eens de kans geeft zelf uit te vinden wat ze eigenlijk wel wisten, maar mijn ervaringen hierin zijn dat de mensen tegen wie ik nee zeg vervolgens ook geen contact meer opnemen. Dat was nu ook weer niet de bedoeling.
En dan hebben we ook nog het denken-aan-de-ander-die-niet-aan-de-ander-denkt. Een zinloze vorm van denken aan de ander en de redenen waarom zij midden op het fietspad afstappen, hun asbak op straat legen of in de supermarkt recht voor je neus ook even in de koeler gaan kijken. Je schiet er niks mee op en zij denken er toch niet aan. Dan heb ik liever de egoïst die de ander tenminste nog ziet.
Dus een nieuwe filosofie. Een uitbreiding op de eerdere stelling. De moeite nemen om te bedenken dat de ander vast een goede reden heeft om te doen wat deze doet, en daar vooral positief op te reageren. Vrienden reageerden heel vriendelijk door te zeggen dat ik niet hoefde te veranderen en vooral mijzelf moest blijven. Dat deed mij erg goed. Dat zij dit zeiden omdat zij zich dan ook niet hoefden inhouden laten we maar even buiten beschouwing.
Ik zie het als een nieuwe vorm van egoïsme. Wie slaat kan een klap terug verwachten. Dit kunnen we dus ook omkeren. Als je positief over anderen denkt, geeft dat je weer positieve gedachten, en daar word je toch blij van?!
Niemand dacht dat het makkelijk zou worden.